Dawno, dawno temu... Bajkał zimą

Dawno, dawno temu, w malutkiej mazowieckiej wsi, po niedzielnym obiedzie u babci zaległam na kanapie (tfu, wersalce), włączyłam TVP i kultowy program z jeszcze bardziej kultowym głosem lektorki – Krystyny Czubówny, „Zwierzęta świata”. Kto oglądał ten wie. Na ekranie ukazał się biały obraz śniegu i w tle zabrzmiał głos „Bajkał zimą” (tytułu niestety nie pamiętam dokładnie, ale jest duża szansa, że trafiłam). Kadr za kadrem, moje oczy otwierały się coraz bardziej ze zdumienia i zachwytu. Od tej chwili Bajkał zimą zagościł na dobre na mojej liście marzeń. Dziś, razem z moim mężem, patrząc na zamarznięte aż po horyzont jezioro, czuję radość  i dumę. Udało nam się spełnić marzenie - zobaczyć Bajkał zimą.

Irkuck

Nikt kto mieszka w okolicy Bajkału nie nazywa go jeziorem. To po prostu Bajkał. Otaczające go ze wszystkich stron góry (do 3000m n.p.m.!) tworzą bajkową scenerię. Właśnie to, że jezioro znajduje się pomiędzy górami i że jest takie głębokie sprawia, że temperatura wody jest w nim bardzo niska. W efekcie Bajkał w okresie styczeń-marzec pokryty jest w całości lodem. Wpada do niego ponad 300 rzek i źródeł, a wypływa tylko jedna – Angara. Ona zaprowadzi nas do naszego pierwszego przystanku – Irkucka.

Jest to największe miasto na Syberii. Oprócz bliskości Bajkału, miasto może być kojarzone z największych w Rosji zakładów lotniczych „Irkut”. Znajdziecie tu wiele pięknych cerkwi, drewnianych domów z rzeźbionymi okiennicami i ‘Rolling Stones” – nasz wspaniały hostel.

Kiedy z powodu braku opłaconych rezerwacji hotelowych odmówiono nam wizy do Rosji, wysłaliśmy kilkanaście maili do rożnych hosteli z prośbą o rezerwację i możliwość zapłacenia 🙂 Odpisał jeden. Do dziś zastanawiamy się dlaczego tylko jeden i nawet będąc już w Irkucku nie znaleźliśmy odpowiedzi na to pytanie. Może tak miało być? Rolling Stones jest super! Ciekawe i praktyczne rozwiązanie przestrzeni wspólnej sprawia, że śpiąc nawet z 16 osobami w jednym pokoju masz swoją prywatną przestrzeń. Hostel jest mały i sprzyja to integracji. Rozmowom nie ma końca… wykorzystaliśmy fakt, że w tym okresie Irkuck jest bardzo oblegany przez Chińczyków. Zaopatrzyliśmy się w tłumaczenia podstawowych zwrotów potrzebnych nam w Chinach.

W Rolling Stones przeprowadziliśmy nawet pierwszą rekrutację do naszego osobistego przyszłego hostelu 🙂 Sasza, trzymamy za słowo!

Żeby z Irkucka dostać się nad Bajkał wystarczy poprosić hotel o zamówienie marszrutki (znamy już to słowo z Gruzji), która przyjedzie po nas pod drzwi hotelowe lub po prostu należy udać się na właściwy przystanek i wsiąść do odpowiedniego pojazdu. I już.

Magiczna Wyspa Olchon

Powiedzieć o niej - największa wyspa na Bajkale, to za mało.

Wyspa ta jest wyjątkowa z wielu względów. Dla mnie najciekawszy był zdecydowanie wątek szamański. Dawno temu, Pierwszy Szaman zstąpił na wyspę Olchon pod postacią białego orła. To tu, według wierzeń narodził się szamanizm. Co roku, w sierpniu, na Olchon przyjeżdżają szamani z wielu miejsc na świecie aby razem modlić się i dyskutować o przyszłości szamanizmu. Rytuały odbywają się w najświętszym dla nich miejscu – wokół Skały Szamanki. Będąc w styczniu podziwialiśmy ją w lodowej sukni. Mieliśmy ją tylko dla siebie i mogliśmy jej widok połączyć z koncertem Bajkału. Po raz pierwszy słyszeliśmy dźwięki jakie wydaje tak ogromnych rozmiarów lód. Próbując je opisać, nazwałabym je  – westchnieniami i ziewnięciami Bajkału skutego lodem. Są bardzo głośne i różnorodne. Wysokie, niskie, grube, długie, przeciągające się…

Pamiętajcie odwiedzając to miejsce, aby nie wchodzić na skałę. Jest to dla wielu osób święte miejsce i szanujmy to.

Po drugiej stronie jeziora - Dacany i Buriaci – Mongolski naród nad Bajkałem

Przed przyjazdem do Ulan Ude (stolica Republiki Buriackiej) nie wiedziałam o istnieniu dacanów i Buriatów w Rosji. Rosja jako największy kraj na świecie, wykazuje bardzo interesującą różnorodność. Rosjanin z Petersburga, Moskwy,  Ulan Ude czy Jakucji to cztery zupełnie różne osoby – innej urody, wiary i poglądów. To zaskoczyło mnie w Rosji najbardziej. Kraj, który jest naszym sąsiadem znamy w większości przypadków z przekazów w wiadomościach telewizyjnych, patrzymy na niego przez pryzmat niełatwej historii i stereotypów.  Czas to zmienić! Jedźcie w Buriackie góry, zobaczcie Bajkał skuty lodem, przejedźcie się transsybem III klasą i bądźcie ciekawi ludzi!

Buriacja to autonomiczna republika wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej. Graniczy z Mongolią, obwodem Irkuckim i Krajem Zabajkalskim. 60% linii brzegowej Bajkału znajduje się właśnie w Buriacji, a najwyższy szczyt to Munku-Sardyk 3491 m n.p.m. Buriaci oprócz lamaizmu w codziennym życiu odwołują się bardzo często do szamanizmu. Tak jak na wyspie Olchon zobaczycie tu mnóstwo drzew ozdobionych kolorowymi wstążkami.

Powrót buddyjskiego lamy…

Na wycieczkę do Dacanu Iwołgińskiego wybraliśmy najzimniejszy z dotychczasowych dni… yeah! Po 10 minutach na zewnątrz zamarzły mi rzęsy i wystające spod (Rafała) czapki, włosy. Dacany to inaczej buddyjskie zespoły klasztorne i świątynie. O tym konkretnym opowiedział nam Aleksander w pociągu z Moskwy do Irkucka.

„W 1927 r. lama Itigiłow rozpoczął medytację, z której się już nie obudził”  – tak zaczyna się informacja o żywej mumii w jednym z artykułów w internecie. Większość atrakcji w Rosji nie posiada tablic informacyjnych w innym języku niż rosyjski. Jeśli więc nie byliście czujni na lekcjach tego języka, tak jak ja, będziecie doinformowywać się poprzez internet. Po powrocie do hostelu zaczęłam więc szukać informacji na temat tego, co zobaczyliśmy…  Każda ze świątyń w tym kompleksie jest poruszająca i wyciszająca. Ta z medytującym lamą-mumią jest mistyczna.

Lama Daszi-Dorżo Itigiłow zmarł medytując i w takiej pozycji został pochowany. W latach 50-tych na jego własne (wcześniejsze) życzenie został ekshumowany. Do 2005 r. różne badania wykazały liczne nieprawidłowości śmierci… Wyższa temperatura wokół serca, żywe komórki w pobranych próbkach itp. Od 11 lat mnisi nie zgadzają się, na dalsze badania. Dla nich lama ciągle medytuje. Dziś można go zobaczyć w specjalnym pomieszczeniu w dancanie Iwołgińskim.