[HopTour Laos] Ock Pop Tok – historia tkania, gdzie Wschód spotyka Zachód

Laos i tkactwo – nierozerwalny związek

Czasami podróżując po różnych krajach trudno jest dostrzec tradycje, które w naturalny sposób ciągle funkcjonują w społeczeństwie. W trakcie podróży przez Laos, z północnej granicy z Chinami (Boten) do Luang Prabang, mieliśmy okazję zobaczyć wiejską część tego kraju. Aby spotkać rodziny żyjące w małych wioskach przemierzaliśmy górzyste tereny poprzecinane małymi i dużymi rzekami, otoczone tropikalnym lasem.

Już podczas pierwszego przystanku szybko przyswoiliśmy Laotańską filozofię – BoPenyaaaaaang – czyli, nie ma problemu. To pomogło nam zwrócić większą uwagę na małe rzeczy. Bez pośpiechu… mieliśmy dużo czasu na obserwacje wszystkiego dookoła. Domy. To one nas zaciekawiły najbardziej. Laotańskie domy zgodnie z tradycją budowane są z naturalnych materiałów – drewna, bambusów, gliny. Podniesione nad ziemię na palach, na kilka metrów. Nie za wiele okien. Wygląda na to, że życie Laotańczyków skupia się raczej na zewnątrz  niż wewnątrz pomieszczeń. Większość codziennego wyposażenia znajduje się…. na zewnątrz. I tu dochodzimy do punktu, w którym zatrzymamy się w tym artykule.  Otóż, nie widzieliśmy w żadnej wiosce domu, przed którym nie stałoby krosno.

Tkanie jest jednym z ważniejszych elementów życia Laotańczyków, tradycją przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Tak jest dziś, to nie wizyta w skansenie. Dla Laotańskich kobiet umiejętność tkania oznacza możliwość założenia rodziny. Wyobraźcie sobie kraj, który prawie w całości porośnięty jest tropikalnym lasem i gdzie nie występuje przemysł ciężki. Wioski położne nad brzegiem rzek, między palmami, rozsiane są po całym jego terenie, a kobiety zamiast dżinsów ubierają tradycyjne spódnice. Mężczyźni natomiast szczycą się umiejętnością zbudowania domu i krosna z bambusa.

Tkanie jest jednym z ważniejszych elementów życia Laotańczyków, tradycją przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Tak jest dziś, to nie wizyta w skansenie. Dla Laotańskich kobiet umiejętność tkania oznacza możliwość założenia rodziny. Wyobraźcie sobie kraj, który prawie w całości porośnięty jest tropikalnym lasem i gdzie nie występuje przemysł ciężki. Wioski położne nad brzegiem rzek, między palmami, rozsiane są po całym jego terenie, a kobiety zamiast dżinsów ubierają tradycyjne spódnice. Mężczyźni natomiast szczycą się umiejętnością zbudowania domu i krosna z bambusa.

Tkactwo – nośnik tradycji

Zaintrygowani bambusowym urządzeniem  przystawaliśmy przed każdym domem i podziwialiśmy pracujące przy nich kobiety. Materiały o pięknych kolorach, wełna i jedwab w rękach Laotanek zamieniały się w gotowe szale, bieżniki i inne cuda, wieszane gotowe na sprzedaż z tyłu krosna. Prawie jak mini galeria.

Jak tylko dowiedzieliśmy się o istnieniu Ock Pok Tok via Visit.org postanowiliśmy zatrzymać się w Luang Prabang aby doświadczyć na własnej skórze co to znaczy TKAĆ.

Ock Pok Tok oznacza dosłownie – Wschód spotyka Zachód. Prowadzone są tu lekcje tkania od kilku godzinnych po kilku dniowe. W trakcie każdej lekcji uczeń pozostaje pod opieką mistrzyni tkania. Każdy student zaczyna od przygotowania szpul z nićmi i z nimi zasiada do krosna. W trakcie lekcji powstaje małe dzieło sztuki. Cudo utkane z niezrozumiałej plątaniny nici, która przy niewielkim wysiłku przestaje być zagadką.

Każdy kto pojawi się w Ock Pok Tokdoświadczy małej wycieczki po tym żywym muzeum. Jedwabniki i jedwab, kolory i naturalne barwienie, kobiety przy krosnach i ich prace… Ock Pok Tok zatrudnia więcej niż 20 mistrzyń tkania w pełnym wymiarze godzin. Wszystkie z nich to Laotanki. Każda z kobiet może sama zaprojektować swoją pracę i kolory w jakich ją wykona, w organizacji jest też jedna osoba odpowiedzialna za projektowanie nowych wzorów. Prace te można obejrzeć i kupić w firmowym butiku. Są one absolutnie piękne.

"Jeśli coś jest w centrum wszystkiego, to jest to SZACUNEK"

Dobre warunki pracy – zadowoleni pracownicy. Najważniejszym celem organizacji jest utrzymanie tradycji tkania w obliczu masowej turystyki, która jest dla niej największym zagrożeniem, stąd wszystkie tkaczki otrzymują 3-krotną wartość średniego krajowego wynagrodzenia. W praktyce utalentowane kobiety kontynuują narodową tradycję zamiast otwierania kolejnych noclegów czy restauracji. Ma to bezpośredni wpływ na całą rodzinę, która w rezultacie jest silniej związana z tradycją.

Ock Pok Tok robi nawet więcej aby chronić Laotańską kulturę. Otóż organizacja nawiązała współpracę z osobami mieszkającymi w daleko położonych wsiach, w różnych regionach kraju. Wysyła do nich swoje tkaczki aby mogły nauczyć się nowych motywów. Oprócz tego prowadzi sprzedaż rękodzieł tych właśnie osób w swoim butiku, dając tym samym możliwość uzyskania dodatkowych przychodów.

Mam nadzieję, że możecie sobie wyobrazić to centrum rękodzieła. Niczym oaza położona nad rzeką Mekong. Przy kubku Laotańskiej kawy, medytując nad naszymi właśnie przeżytymi doświadczeniami nie możemy przestać myśleć o tym, co powiedział Quentin Trapu’s, menadżer miejsca: „Turystyka to szacunek: do tradycji, kraju i samego siebie”.  W Ock Pok Tok to właśnie udało nam się znaleźć, SZACUNEK.